Peter van Witteveen beleefde een bijzonder moment, vrijdagmiddag 19 september, op de Bennekomse begraafplaats. Die ochtend was hij, vergezeld door zijn ex-echtgenote, hun dochter en hun kleindochter als altijd aanwezig geweest bij de jaarlijkse herdenking in Ede-Zuid van de burgerslachtoffers, waaronder zijn vader en zijn tante, die bij vergissing omkwamen op 17 september 1944. Nu stond hij voor het eerst, na zeker zeventig jaar, echt bij het graf van zijn eigen vader.
Peter’s vader Petrus (Piet) en zijn tante Jenny, beiden twintigers, kwamen als enige Bennekomse burgers om op 17 september 1944. Peter was toen nog niet geboren. Zijn moeder was net in verwachting. Zijn ouders waren eind juli 1943 getrouwd.
Petrus en zijn zus Jenny besloten op 17 september 1944 na kerktijd vanuit hun huis aan de Prins Bernhardlaan in de richting Blokpost 20 te fietsen, om polshoogte te nemen en de mogelijke bevrijders te zien. Ze werden beiden dodelijk getroffen. Beiden werden begraven in Bennekom, op korte afstand van elkaar.
Peter, de zoon die in 1945 geboren werd en nu 80 jaar is, geloofde, evenals zijn moeder dat levenslang dacht, tot voor enkele jaren dat het graf van zijn vader na tien jaar geruimd was en dus niet meer bestond. Daarom ligt zijn moeder, die nooit hertrouwde en 96 jaar oud werd, in haar laatste woonplaats Vlissingen begraven.
Drie of vier jaar geleden raakte de HVOB-werkgroep met hem in contact vanwege nader onderzoek voor de lijst Bennekomse oorlogsslachtoffers die de Werkgroep jaarlijks rond 4 mei in een etalage in het dorp laat zien. Hij kreeg toen voor het eerst te horen dat het graf van zijn vader niet geruimd was en nog bestaat. Zonder steen; die heeft er ook nooit op gestaan. Peter kon, door zeer welwillende medewerking van de gemeente, de grafrechten op zijn naam laten zetten.
Afgelopen jaar (2024) ging de gemeente akkoord met het HVOB-voorstel om de 14 graven van in 1940-1945 omgekomen Bennekomse burgers die er nog zijn, aan te merken als oorlogsgraf en te behouden. Ook de graven van Petrus en Jenny van Witteveen. Dit voorjaar zijn bij al deze graven bordjes gezet door de Werkgroep, met korte biografieën via een QR-code.
Als Werkgroep hebben we toen aan Peter van Witteveen voorgesteld om alsnog een steentje op het graf van zijn vader te zetten. Ook om het graf zo een gezicht te geven. Eerder deden we dat al bij Jan Alberts, die op 7 mei 1945 omkwam. Peter liet weten dit heel graag te willen. Ondanks dat hij al 80 jaar is en enig kind.
Ongeveer twaalf personen woonden de plechtigheid op vrijdag 19 september bij. Het leggen van de steen, door Peter en zijn dochter Julie, was een bijzonder moment. Peter was erg blij en vol emoties en dankbaarheid. Zijn vader is terug in zijn leven.
Voor de HVOB-werkgroep oorlogsslachtoffers een prachtige uitkomst. Bijzondere dank gaat uit naar Rien Heij, die belangeloos de steen verzorgde. De vaste beheerder van de begraafplaats zorgde ervoor dat de aanwezigen zich bijzonder welkom voelden.
Kees Heitink & Dolf van Kampen
