‘Bijzondere dag voor Bennekom’

Op 11 augustus 2025 is het 8 jaar geleden dat er in Bennekom door de kunstenaar Gunter Demnig Stolpersteine werden gelegd. Inmiddels krijgen Stolpersteine in Bennekom ieder jaar in het laatste weekend van januari een gezicht. Een portret bij de stuikelstenen die aangeven waar Joodse bewoners of onderduikers weg zijn gevoerd in de Tweede Wereldoorlog.

“We staan aan het begin van een bijzondere dag voor Bennekom.” Dit zei Bert Lever, voorzitter van de projectgroep Stolpersteine van Oud-Bennekom, vrijdagmorgen op de Alexanderweg. Op nummer 44 werden de eerste herdenkingsstenen gelegd door kunstenaar Gunter Demnig. ‘Voor huizen waar in de Tweede Wereldoorlog Joden hebben gezeten en zijn afgevoerd naar vernietigingskampen leggen we deze struikelstenen”, vertelt Lever. De Duitser kunstenaar begon hiermee begin jaren negentig en heeft inmiddels meer dan 61.000 stenen gelegd in heel Europa. “Als je er eentje hebt gezien, dan zie je ze overal. Dat geeft iets weer van de massaliteit die heeft plaatsgevonden”, aldus Lever.

Onder toeziend oog van burgemeester Cees van der Knaap werden de eerste Stolpersteine in Bennekom gelegd. Deze waren voor Nathalie en Ernst Lucas en hun zoontje Robert. De ouders waren op dit adres ondergedoken bij aannemer Gerrit Loo. Zij werden gevangen genomen, nadat hun zoontje op een ander adres in Nederland was ontdekt. “Ik ben blij met de inzet van Bennekommers voor dit project, waarbij ik zelf intensief betrokken was. Ik zal in het Comité van Aanbeveling. Dit houdt de oorlog levend, zodat we eraan worden herinnerd dat we dit niet nog een keer laten gebeuren”, zegt de burgemeester.

In totaal werden vrijdag 21 Stolpersteine door Gunter en zijn vrouw Katja geplaatst. Daarbij waren onder andere belangstellenden, nabestaanden en bewoners van de adressen waar de slachtoffers ondergedoken zaten. Trudie en Henk de Vries zagen op Lindelaan 16 hoe de familie Rippe (Hessel, Jeanette, Lion en Hans Nico) werd afgevoerd. “Ik was toen 13. Ik zag een Duitse overvalwagen en vluchtte ons huis aan de overkant van nummer 16 in. Samen met mijn zus en moeder keken we vanachter de vitrage wat er gebeurde. Met gummiknuppels sloegen de Duitse agenten de onderduikers het huis uit”, vertelt Henk.

Bij de plaatsingen op de Schoolstraat 38, Prins Bernhardlaan 28 en Algemeer 32 waren ook nabestaanden. “Ik wil Historische Vereniging Oud-Bennekom hartelijk bedanken. Er is een lange weg aan vooraf gegaan voordat de steen hier ligt. Mijn grootvader stuurde zijn zoon – mijn vader – in de Tweede Wereldoorlog weg naar het buitenland. Hij heeft daardoor de oorlog overleefd, maar mijn grootvader Salomon niet”, vertelt Pauline Micheels bij zijn herdenkingssteen op Algemeer 32.

Doriet Willemen van de projectgroep: “Van iedereen voor wie we nu een herdenkingssteen leggen is het levensverhaal bekend. We hebben geprobeerd iedereen een gezicht te geven.” Al deze verhalen verschijnen in het boek “Stolpersteine in Bennekom” (Dit boek is inmiddels uitverkocht)

Op 27 september worden de laatste drie stenen gelegd op de Bosbeekweg in Bennekom.