Op zondag 30 juni 1878 werd het Leichel orgel in de Oude of Sint-Alexanderkerk in Bennekom in gebruik genomen tijdens een dienst geleid door Dominee A. J. Westhoff (1)
Niet zo maar een orgel maar “Een van de best bewaard gebleven Leichel-instrumenten staat in de Oude of St. Alexanderkerk van Bennekom” aldus W. G. Hulsman en M. Vermeulen (2) en ook nog een Rijksmonument sinds 1992. (3)
Het orgel is gebouwd door Friedrich Leichel, Düsseldorf, later gevestigd in Lochem. Het orgel kreeg een neogotische kast. In de 19de eeuw was de verschijningsvorm van het orgel uit de 15de eeuw een belangrijke inspiratiebron voor ontwerpers die in de neogotische stijl werkten. (4) Het orgel werd opgeleverd met twee manualen en aangehangen pedaal en 14 stemmen.
Voordat het orgel aangeschaft kon worden moest er actie gevoerd worden. F.W. Staal schrijft daarover in “Mededelingen” de voorloper van onze huidige “De Kostersteen”
Mededelingen 38 (1979) F.W. Staal “1878 – 1978 Honderd jarig Leichel-orgel in de oude dorpskerk” Het artikel begint bij de stichting van een orgelfonds in 1877.
Mededelingen nr 38 maart 1979
Restauraties en uitbreidingen worden uitgevoerd in 1925, 1940 en 1992. Een overzichtje van de geschiedenis van het orgel (5)
Het orgel in de Hervormde kerk van Bennekom is in 1992 op zorgvuldige wijze door Flentrop Orgelbouw gerestaureerd, waarbij gebruik gemaakt werd van vrijgekomen Leichelmateriaal uit het orgel van de Oude Kerk te Velp.(6) Door latere toevoegingen weg te halen en originele onderdelen uit Velp en Wognum te gebruiken kwalificeerde het orgel zich als Rijksmonument.
Tijdens de restauratie is gestreefd naar een reconstructie van het oorspronkelijke Leichel-instrument, maar enkele uitbreidingen werden behouden. Sinds de restauratie heeft het 24 stemmen. (7)
Meer lezen:
Meer lezen over de Orgelmakers Leichel, de broers Friedrich (1824-1890) en Ehrenfield (1828 – 1905) https://www.kokboekencentrum.nl/wp-content/uploads/2023/06/knop3-2018.pdf
en https://www.hglochem.nl/nl/node/209
Bronnen:
(1) https://www.kerk-en-orgel.nl/record.php?action=display&id=956
(2) Het blad van Oud Rhenen (OUD RHENEN – eenentwintigste jaargang – mei 2002 – no. 2 – bh. 41)
(3) https://www.hervormd-bennekom.nl/orgel/
(4) https://www.uva.nl/content/nieuws/persberichten/2019/11/ontwerp-van-het-orgel-lag-in-15de-eeuw-bij-architecten-en-timmerlui.html?cb
(5) https://www.flentrop.nl/orgel/bennekom-oude-of-sint-alexanderkerk-hoofdorgel/
(6) https://www.kokboekencentrum.nl/wp-content/uploads/2023/06/knop3-2020-1.pdf
(7) http://orgbase.nl/scripts/ogb.exe?database=ob2&%250=1000735&LGE=NL&LIJST=lang
Met dank aan Wout Hol
Tekst en foto’s Dolf van Kampen